Claire Dolan (1998)

Claire Dolan, αυτό το ονοματεπώνυμο φτάνει για να γίνει η καλύτερη ταινία του Lodge Kerrigan στην ήδη 13χρονη καριέρα του.

Το σενάριο εκ πρώτης όψεως εύπεπτο, μια πόρνη πολυτελείας, ο χαμός της μητέρας της, ο προαγωγός της και δανειστής της, η φυγή της, η γνωριμία με έναν άντρα, η βίαιη επιστροφή της, η εγκυμοσύνη της και η ελευθερία της.

Αναμφισβήτητα άκρως μινιμαλιστικό, ο Lodge ακολουθεί τις τεχνικές του Bresson στο L'Argent, και παρουσιάζει μια θεωρητικά απλή αλλά μεστή ταινία χωρίς τίποτα το περιττό. Η λιτότητα κυριαρχεί παντού, από το μικρό καστ, στην ουσία τρεις ήρωες, στους χαρακτηριστικά αφαιρετικούς χώρους που εκτυλίσσονται όλα, μέχρι και στην υποτυπώδη μουσική που φτάνει να σε επηρεάσει ακόμα και αν δεν κάνει δυναμική την παρουσία της.

Είναι όμως τα πράγματα τόσο απλά; Με μια πρώτη γρήγορη ματιά ναι, βλέπεις μόνο την εξέλιξη ενός δράματος μίας κάποιας Ιρλανδής που την εκμεταλλεύεται ένας παλιός γνωστός της με πρόφαση την αποπληρωμή ενός χρέους. Αλλά η ταινία έχει πολλά περισσότερα κομβικά σημεία αναφοράς.

Χρήμα. Ο μόνος λόγος για να μπεις στη διαδικασία αυτής της δουλειάς ή μήπως όχι μόνο σε αυτή; Με μια δεύτερη ανάγνωση βλέπεις πως ακριβώς έτσι είναι παντού όσο νόμιμα και να είναι. Όλα είναι μια χρηματική ανταλλαγή, τόσο ψυχρή, τόσο τυπική όσο μίας πόρνης, μαθαίνεις την αμοιβή σου, εκτελείς και μετά πριν καν απολαύσεις το κέρδος σου πρέπει να αποπληρώσεις τα χρέη σου, που πάντα είχες και θα έχεις γι’ αυτό δε γνωρίζεις ποτέ το ποσό. Μια ψυχρή συναλλαγή που επαναλαμβάνεται ατέρμονα στην ταινία αλλά και εκτός αυτής.

Φυγή. Μετά τον χαμό της μητέρας της προσπαθεί να ξεφύγει. Το χρήμα ως μέσο ψευδαίσθησης της φυγής της. Κρατάει για πολύ λίγο, νομίζει ότι ξέφυγε αλλά στην πραγματικότητα είναι πάντα εκεί και δεν μπορεί να απομακρυνθεί, είναι εγκλωβισμένη στη δουλεία της, ακόμα και τον μετέπειτα σωτήρα της τον “προσλαμβάνει” με επαγγελματικό τρόπο.

Επιστροφή. Αν και γίνεται βίαια, δείχνει ότι δεν άλλαξε ποτέ τίποτα, ανάκαμψη μετά από διακοπές, οι πελάτες παραμένουν πάντα σταθεροί και στον ίδιο ρυθμό όπως και πριν. Εργασιακή ρουτίνα, επαναφορά στην δεύτερή της κρυφή ταυτότητα και συνέχεια σε ότι είχε διακοπεί και εννοείται ότι ο μισθός παραμένει σταθερός. Μόνο μία διαφορά, τώρα και η ίδια έχει αποκτήσει έναν υπάλληλο, πρόθυμο να την ικανοποιήσει για να την σώσει.

Έρωτας. Πάλι εμφανίζεται το χρήμα, αλλά τώρα ως απόδειξη πίστης και αφοσίωσης, Ο σωτήρας της, αφότου μαθαίνει τι κάνει στη ζωή της, προτίθεται να την βοηθήσει οικονομικά να αποπληρώσει ένα μέρος από το χρέος της, χωρίς καμία υποχρέωση από την ίδια, και εκείνη φυσικά δέχεται, αλλά έτσι περνά και ο ίδιος στην ιδιοκτησία της. Τα συναισθήματα φιλτράρονται μέσω οικονομικών διαδικασιών, γιατί απλά είμαστε πάντα σε εργασιακό περιβάλλον.

Εγκυμοσύνη. Η ίδια αποστρέφεται εμφανώς όλους τους άνδρες, αλλά μόλις προσέλαβε έναν και επιτέλους θα τον εκμεταλλευτεί. Θέλει να πάρει το μόνο πράγμα που τις είναι χρήσιμο. Είπαμε, στυγνές συναλλαγές, σου πουλάω λίγα συναισθήματα που αγόρασες με τα χρήματα σου αλλά σου κλέβω και ένα κομμάτι σου για να ξεφύγω από τα δικά μου δεσμά. Στο τέλος όμως αποδεικνύεται πως η δικιά της ελευθερία κρύβει μέσα της πάλι έναν άντρα…

Ελευθερία. Τελικά υπάρχει και αν ναι πόσο αγοράζεται;

Βαθμολογία: 8/10